Een arbeidsovereenkomst is een document, zowel op papier als digitaal, dat de arbeidsrelatie tussen een werknemer en een bedrijf regelt. Dit administratieve document heeft juridische waarde omdat het de rechten en plichten van beide partijen binnen de professionele activiteit vastlegt. De handtekening verleent het document juridische status, waardoor deze in de meeste gevallen verplicht is. Een niet-ondertekende arbeidsovereenkomst kan in de ogen van de wet verouderd raken en zowel voor de werkgever als de werknemer consequenties hebben. Met behulp van een digitale tikklok kunnen arbeidsovereenkomsten elektronisch worden beheerd en gecontroleerd op conformiteit.
Wat is een arbeidsovereenkomst?
Een arbeidsovereenkomst is een schriftelijke overeenkomst tussen een werkgever en een werknemer. Het specificeert de arbeidsvoorwaarden, salaris, werktijden en andere relevante aspecten van de betreffende bedrijfstak. Dit document structureert de arbeidsrelatie tussen het bedrijf en de werknemer. De juridische waarde ervan hangt af van de ondertekening door beide partijen binnen de gestelde termijnen.
Wat zijn de regels voor het ondertekenen van een arbeidsovereenkomst?
Een arbeidsovereenkomst beschermt de toekomstige werknemer en begeleidt diens taken binnen een bedrijf. Hoewel de arbeidswet niet direct een handtekening vereist voor een fulltime onbepaalde tijd contract, wordt deze toch geplaatst op alle documenten die de relatie tussen een bedrijf en een werknemer regelen. Is het dan verplicht om een arbeidsovereenkomst te ondertekenen? Ja, in de meeste situaties (zoals parttime onbepaalde en bepaalde tijd arbeidsovereenkomsten, interim, enz.). Volgens de arbeidswet moet de overeenkomst schriftelijk worden opgesteld en bepaalde verplichte informatie bevatten. De handtekening van beide partijen verleent het document juridische status.
Het niet nakomen van deze verplichting kan leiden tot administratieve sancties voor de werkgever. Voor de werknemer kan dit betekenen dat hij moeite heeft om zijn rechten te doen gelden op basis van een contract zonder juridische waarde. Het ondertekenen van het document is daarom essentieel. Bij gebrek aan specificaties in de arbeidswet kan men zich wenden tot de collectieve arbeidsovereenkomst van de betreffende bedrijfstak, die soms regels kan opleggen met betrekking tot het ondertekenen van contracten.
Wat zijn de gevolgen van een niet-ondertekende arbeidsovereenkomst?
Het ontbreken van een handtekening onder een arbeidsovereenkomst kan zowel voor de werkgever als voor de werknemer gevolgen hebben. De werkgever neemt een risico omdat het in België wordt beschouwd als een indicatie van zwartwerk. Degenen die werknemers in het zwart in dienst hebben, kunnen zware boetes en zelfs gevangenisstraffen krijgen.
De werknemer loopt het risico op administratieve sancties als hij zwartwerkt en hiervan op de hoogte is.
Als de werknemer werkloosheidsuitkeringen (of inschakelingsuitkeringen) ontvangt terwijl hij zwartwerkt, kan hij worden gesanctioneerd door het ONEM. Hij zou dan de ten onrechte ontvangen uitkeringen moeten terugbetalen. Het ONEM kan ook besluiten hem uit te sluiten van het recht op uitkeringen.
De handtekening onder de arbeidsovereenkomst is cruciaal omdat het de professionele relatie tussen werkgever en werknemer legaliseert. Hoewel het in sommige gevallen niet verplicht is, wordt ondertekening toch aanbevolen. Een door beide partijen ondertekend document dient als basis bij geschillen. Met een online personeelsbeheersysteem kan men de conformiteit van arbeidsovereenkomsten waarborgen en de status van lopende contracten nauwkeurig volgen.